BÖLÜM 6 YELKENLİ TEKNELER

Yelken Çeşitleri

Yelkenle seyir, direklere çekilen çeşitli büyüklükte ve biçimde olan özel yapılmış bezlerle rüzgâr gücünün kullanılması ile teknenin hareket ettirilmesine denir.
Yelkenle seyir buhar gücünün bulunmasına kadar kullanılan en gelişmiş yöntemdi. Günümüzde yelkenler daha çok spor ve eğlence amacıyla kullanılmaktadırlar. Çok çeşitli yelkenler vardır.

Yelkenli Tekneler

• Latin
• Praçıra
• Dört Köşe
• Randa
• Randa Yelken
• Bermuda

Yelkenli Tekneyle Seyir Yöntemleri

Seyir halindeki bir teknede gerçek rüzgâr daima görünen rüzgârdan farklıdır. Gerçek rüzgâr yönü dalgaları yapan rüzgârın yönüdür. Görünen rüzgâr ise yelkenliyi götüren rüzgârdır.
Genel olarak rüzgâra yakın seyir yaptıkça, yelkenler teknenin ortasına doğru basılır. Rüzgâra ne kadar uzak seyir yapılırsa yelkenler o derece dışa basılır. Yelkenin kesin durumu görünen rüzgârın hızı ve yönüne bağlıdır.

Orsa Seyri

Orsa, rüzgâra en yakın seyredilen seyirdir. Yelkenli tekneler rüzgâra karşı gidemezler. Yaklaşık teknenin omurga hattıyla rüzgâr arasında 45 derecelik bir açı oluşur. İşte bir yelkenli teknenin rüzgâra en yakın seyredebildiği seyre orsa seyri denir. Borina da denir.

Orsa Seyri

Apaz Seyri (Apazlama)

Rüzgârı kemere yönünden alarak yapılan seyre denir. Rüzgâr tam kemere yönünden biraz başa doğru alınırsa dar apaz, kemerenin biraz kıç tarafından alınırsa geniş apaz denir. Apaz seyrinde yelken laçka edilerek bumba omurga hattı ile 45 derecelik açı yapacak şekilde olmalıdır.

Teknenin omurga hattıyla rüzgâr arasında 90 derecelik bir açı vardır. Apaz seyrini dar apaz ve geniş apaz diye iki kısma ayırabiliriz. Eğer rüzgâr açısı 50 derece olursa dar.

135 derce olursa geniş apaz deriz. Apaz seyir çoğu yelkenli tekne için en hızlı seyirdir. ^

Yelkeni fazla germek (kasmak) rüzgârın ileri itici gücünü azaltır ve tekneyi rüzgâr altına doğru kuvvetle iter.

Modern tip yelkenlilerde en yüksek süratle seyir yapılabilen yöntemdir. Tekneye tam istenildiği gibi dümen tutulabilir. Ancak apazlamada tekne dalgalara paralel kalır. Dalgalar kaba ise biraz daha rüzgâra dönerek dar apazlama ile seyir etmek gerekebilir.

Apaz Seyri

 Konunun devamı>>

Sayfa 1/2