Türk müziğinin esasını ÇEŞNİ olarak adlandırdığımız dörtlü ve beşliler meydana getirir. Sağlam bir çeşni oluşturmak için en az dört ses gereklidir. Çeşnilerin çoğu Tam dörtlü ve Tam beşliler dir. Basit makamlarda Tam beşli ve Tam dörtlüler kullanılır.Tam dörtlü 22 koma dır.
Tam beşli 31 koma dır.
Dörtlü ve beşli Çeşnilerin aralıklarının toplamı belli olmasına rağmen aralıkların sıralanışı ve birbirine olan uzaklıkları farklı olduğundan farklı çeşniler oluşur.
DİZİ MEYDANA GETİREN ÖZEL TAM BEŞLİLER
Beş ses ve Dört aralıktan oluşan Tam beşli de aralıklar toplamı 31 komadır ve tam dörtlülerin sonuna (Pes ten Tize sıralandığında) Bir Tanini eklenmesiyle (9 koma) elde edilirler. şimdi bu tam beşli çeşnilerin çeşitlerini görelim.ÇARGAH BEŞLİSİ:
Kendi yeri çargah (DO) veya kaba çargah perdesidir. Aralıklar Pestten tize doğru sıralandığında T T B T, Tizden pese doğru ise bu sıranın tam tersidir. T B T T dir.
BUSELİK BEŞLİSİ:
Aralıklar Pestten tize doğru sıralandığında T B T T, Tizden pese doğru ise bu sıranın tam tersidir. T T B T dir.
KÜRDİ BEŞLİSİ:
Aralıklar Pestten tize doğru sıralandığında B T T T, Tizden pese doğru ise bu sıranın tam tersidir. T T T B dir.
RAST BEŞLİSİ:
Aralıklar Pestten tize doğru sıralandığında T K S T, Tizden pese doğru ise bu sıranın tam tersidir. T S K T dir.
HİCAZ BEŞLİSİ:
Aralıklar Pestten tize doğru sıralandığında T K S T, Tizden pese doğru ise bu sıranın tam tersidir. T S K T dir.
HÜSEYNİ BEŞLİSİ:
Aralıklar Pestten tize doğru sıralandığında K S T T, Tizden pese doğru ise bu sıranın tam tersidir. T T S K dir.
_________________________________________________________________________________
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder
Ne Düşündüğünüzü Yazın (Comment)