Renk teorisi

Renk

Gözümüze ulaşan Beyaz Işık içerisindeki üç ana rengin, beynimizin görme merkezinde algılanmasıyla, bu üç renk ve bu üç rengin karışımından oluşan diğer renkler, bizim renk dünyamızı meydana getirir.
O halde ışık varken renk oluşur ve ışığın içerisindeki üç rengi algılayan gözün renk çubukçukları sayesinde bu renkler algılanır, sonra da göz sinirleri vasıtasıyla bu renkler beynin görme merkezine gider ve orada bu renklerin karışımından diğer renkler oluşur. Karanlıkta hiçbir renk göz tarafından görülemez.

Siyah
 ışık yoksa renkte olamayacağına göre, zaten görülemeyen renkleri temsilen siyah renk ortaya çıkmıştır ve renk paletinde yerini almıştır.

Beyaz
      Işık varken renk varsa, ve gözümüz, ışık içerisinden üç ana rengi seçebiliyorsa, ve
bu üç ana rengin karışımından diğer renkler oluşuyorsa, beyaz ışık renginden tüm bildiğimiz renkler oluşur. Tersi olarak, bu üç ana ışık rengi de Beyaz ışığı oluşturur. Gözün algıladığı üç ana renk ışık üzerinden seçildiğine göre, bu renklerin karışımlarından da ışık rengi oluşur. Eğer ışık rengi beyaz ise üç ana rengin karışımı beyaz rengi verecektir. Üç ana renk dediğimiz bu renkler, belli oranlarda karıştırıldığında hep beyaz rengi verir. Renkli televizyonun beyaz rengi oluşturmasında da bu üç rengin karışımı vardır.

Üç Ana renk
       Beyaz ışığı ve dünyamızda var olan diğer tüm  renkleri oluşturan üç adet renktir.  Bu renklere ana renkler deriz. Bunlar Kırmızı, Yeşil, Mavi renklerdir. bu renkler beyaz ışığın renkleridir. Neden beyaz ışığın renkleri dedim daha sonra açıklayacağım.

Işığın Ana renkleri ve bu ana renklerden türetilen ikincil renkler
Ana renkler ve bu renklerden ikincil renklerin ve beyazın oluşması.
Sarı renk
       Eğer Beyaz bir perdeye Kırmızı ışık ve  yeşil ışığı üst üste tutarsanız perdede sarı bir ışığın oluştuğunu görürsünüz. yani kırmızı ve yeşil ışıklar çarpıştığında kendi renklerini kaybedip ikisininde içlerinde barındırdığı sarı rengi meydana çıkarırlar. 

Macenta rengi
        Eğer Kırmızı ile Mavi renkli ışıkları beyaz bir perde üzerinde üst üste çakıştırır sanız Macenta denilen rengi görürsünüz. Çünkü kırmızı renk ve mavi renk içerisinde macenta denilen renkler mevcuttur. Yani kırmızı ve mavi renkler çarpıştığında kendi renklerini kaybedip içlerinde ortak olarak mevcut olan macenta rengini yansıtıyorlar.

Siyan Mavisi
         Eğer Beyaz bir perdeye Yeşil ışık ve Mavi ışığı üst üste tutarsanız perdede siyan mavisi bir ışığın oluştuğunu görürsünüz. Yani Yeşil ve Mavi ışıklar çarpıştığında kendi renklerini kaybedip ikisininde içlerinde ortak barındırdığı siyan mavisi rengi meydana çıkarırlar. 


Işık Renk deneyi

Herkes Gökkuşağı'nın ne olduğunu  biliyordur. Gökkuşağı'nda çeşitli renkler görülür. Bu renklere dikkatle bakarsanız sırayla, kırmızı, sarı, yeşil, siyan mavisi, mavi, macenta olduğunu görürsünüz.  Yani renk teorimiz de anlattığımız gibi ana renkler arasında bu renklerin karışımından oluşan  renkler görülüyor.
Peki bu gök kuşağı nasıl oluşur. Dikkat ettiyseniz gökkuşağı oluştuğu zamanlarda  hep o anda yağmur yağmış ve yağmurun durmasının ardından, güneş tarafına doğru baktığınızda bu güzel renkleri görmüşsünüzdür. Bulutların üzerinde yağmur yağmaz, bulutların altı ise yağmur yağdığından dolayı nemlidir, işte yağmurun yağmadığı taraftan gelen güneş ışınları, yağmurun yağdığı nemli tarafın içerisinden geçtiğinde kırılır ve güneş ışığındaki gözümüzün görebildiği bu renkler görülmeye başlar. Bu renkleri  her zaman yağmur yağsa bile göremeye biliriz çünkü ışığın kırılma açısı üzerinde değilsinizdir.
      Işık kırılması
      Elimize bir üçgen prizma alıp üzerine beyaz ışığı yansıtırsak görülecektir ki prizmanın diğer tarafından Gökkuşağı renkleri oluşacaktır. Yani beyaz ışıktaki renkler ayrışacaktır. Peki bu nasıl oluyor diye sorarsanız fizik bilgisi teoremlerine derinlemesine dalmak gerekecek yani her bir rengin ayrı frekansı olduğu bu renklerin kırılma indislerinin farklı olduğu gibi filan uzayıp gidecek ki, bu konulara girmek istemiyorum. sadece güneş ışığında bu renklerin var olduğunu bilmemiz kafi.

Acaba Gökkuşağı'nda ki renkleri prizmanın bir tarafından göndersek diğer taraftan beyaz ışık elde edilebilinir mi? evet bu deney fizikçi Young tarafından yapılmış, Newton'un beyaz ışıktan elde ettiği renkleri tekrar prizmadan geçirerek beyaz ışık elde etmiştir.

Işığın emilmesi ve yansıtılması ile renk oluşumu

Bütün cisimler üzerine ışık düşürüldüğünde, ışığı hem emer hemde yansıtırlar, ışığı emdikçe aynı zamanda da enerjileri artar ve ısınırlar. Ne kadar çok ışığı  emerse o kadar çok ısınırlar. Peki cismin ışığı emmesinin renk ile bir bağlantısı var mıdır. Üzerine ışık düşünce cisimler neden çeşitli renklerde olmaktadır. Domates neden kırmızı, Salatalık yeşil, Muz sarıdır. Bunun cevabı cisimlerin renkleri emmesi ve yansıtmasından kaynaklanmaktadır. Domates kırmızıdır çünkü domatesin üzerine beyaz ışık düşürdüğümüzde, domates ışık içerisindeki mavi ve yeşil ışığı emiyor fakat kırmızı ışığı yansıtıyor ve gözümüze ulaşan bu yansıyan kırmızı rengi görüyoruz ve domates kırmızı diyoruz. Aynı şekilde salatalık yeşildir çünkü salatalık üzerine düşen beyaz ışık kırmızı ve mavi rengi emiyor fakat yeşil rengi yansıtıyor. Böylece salatalığı yeşil görüyoruz. Peki muz neden sarıdır? sarı renk hangi ana renklerden meydana geliyordu? kırmızı ve yeşil renkler, o halde muz yeşil ve kırmızı renkleri yansıtıyor fakat mavi rengi emiyor, böylece muzu sarı görüyoruz.
        Eğer cisim siyahsa, cismin üzerine beyaz ışık düşüyorsa neden cisim siyah görülüyor? Çünkü cisim beyaz ışığın tüm renklerini emiyor ve bize cisim ışık yansıtmıyor, bu nedenle cismi siyah olarak görüyoruz. Cismi beyaz olarak görmemiz nasıl olacak? mesela bir beyaz gelinlik neden beyazdır? çünkü gelinlik gelen beyaz ışığın tüm renklerini yansıtır, tüm renklerin karışımı da beyaz ışık oluşturduğundan biz gelinliği beyaz olarak görürüz.
         Sarı cismin (muz) oluşmasından da görüldüğü gibi, ikincil renkler daha parlak daha canlıdır. yani kırmızı ve yeşil renklerin koyuluk değeri sarıdan daha fazladır. Macenta rengin oluşmasında da macenta rengini oluşturan Kırmızı ve mavi nin renk koyuluk değerleri macenta renk koyuluk değerinden daha koyudur. Siyan mavisi rengi de kendini oluşturan ana renk olan mavi ve yeşilden daha açıktır. Beyaz en açık renktir çünkü üçüncül renktir. Ana renklerden oluşan diğer renkler giderek daha açık koyulukta olmaktadır. çünkü yansıyan renk miktarı artmaktadır.


Işık, renk ve pigmentler

Kağıt üzerine resim yaparken, iki ana renk pigmentini karıştırarak, ışık ana renklerinin yaptığı  gibi daha açık koyuluktaki ikincil rengi elde edemeyiz. Yapılacak şey ışık ana renklerinin (Kırmızı, Mavi, Yeşil)  oluşturduğu ikincil renkleri (Macenta, Sarı, Siyan mavisi), pigmentin (boyanın) ana rengi olarak kabul edip kullanmaktır. Yani macenta, sarı ve siyan mavisi pigmentin ana renkleri olacaktır.

Böylece
  •       Siyan mavisi(cyan) ile sarı renk karışımı daha koyu renk olan Yeşil rengi.
  •       Sarı ve macenta karışımı kırmızı rengi
  •       Siyan mavisi(cyan) ve macenta karışımı Mavi rengi verecektir.
Eklemeli sentez

Işık ana renkleri kırmızı, yeşil ve mavi idi. Cisme çarparak yansıyan ve cisim rengini verecek olan bu ana ışık renklerinden bazılarının göze ulaşması ile, gördüğümüz renk, ışık ana renklerinin toplamından oluştuğundan eklemeli sentez denmektedir. örnek olarak, macenta rengindeki kitaba beyaz ışık düşüyor (beyaz ışık ana renkleri kırmızı, yeşil ve mavi idi.) macenta rengindeki kitap kendi rengini verecek olan ışık ana renklerini yansıtacağı için, kırmızı ve mavi renkleri yansıtır. Çünkü mavi ve kırmızı ışık renklerinin birbirine eklenmesi( karışması) macenta rengini verir.
Macenta = Kırmızı+Mavi (ışığın oluşturduğu renk)
Kitabı macenta rengine boyamamın sebebi; ışık ana renkleri bir birine eklendiğinde daha açık bir renk oluşturduğu içindir, Yani, macenta rengi, de ışık ana reklerinden daha açık tondadır ve ışığın ana renklerinden mavi ile kırmızının birbirine eklenmesinden oluşmuş ikincil renktir.
Çıkarmalı sentez

Çıkarmalı sentez denildiğinde, boya maddelerinin ışığa müdahele edip, bazı renkleri yansıtıp, bazı renkleri emmesi (yada yok etmesi) olarak düşüneceğiz. Zaten çıkarmalı adı da boya renklerinin bazı ışıkları emdiği. göstermediği yani ışığı gösterimden çıkardığı için çıkarmalı sentez denmektedir.          Pigment (boya) renklerinin diğer bir özelliği de, birbirlerine karıştırıldıkların da daha koyu bir renk oluşturmalarıdır. Daha koyu bir renk oluşturduklarından, ışığın ana renklerinden (Kırmızı, mavi, yeşil) elde edilen, ikincil renkler (macenta, sarı, siyan mavisi) daha açık renklerdir ki Pigment renkleri bu renkleri ana renk  (Birincil renk) olarak kabul eder. O halde en açık renk olarak bu renkleri pigment renklerinin birincil rengi olarak baz alacağız ki, birbirine karıştığında daha koyu renkler olan Kırmızı, yeşil ve mavi yi elde edebilelim.


Örnek olarak soldaki kitabı düşünelim. Kitabın rengi kırmızı olduğu için kırmızı renk ışığın mavi ve yeşil renklerini emiyor, fakat kırmızı rengi yansıtıyor (kendi rengini). Fakat bizim elimizde sadece pigment ana renkleri dediğimiz macenta, sarı ve siyan mavisi renkleri var. bu renklerle biz gelen ışık renklerinden mavi ve yeşil rengi nasıl emip, çıkarabilir ve sadece kırmızı rengi yansıtabiliriz. (yani gösterebiliriz).
      Aşağıda kitabı kırmızı renk boya kullanmadan, kırmızı renkli hale getirebileceğimi anlatacağım.


Pigment ana renklerinden olan sarı renk ile, kitabı boyadığımda yandaki şekilde görüldüğü gibi Mavi rengi emer, fakat kırmızı ve yeşil rengi yansıtırım. Görüldüğü gibi sarı pigment ana rengi ile mavi rengi emip kırmızı rengi yansıtmayı başardım fakat hala yeşil rengi yok edemedim. 
       Aşağıda yeşil rengi de nasıl yok edebileceğimi anlatacağım.


        Peki aynı kitabı macenta rengi ile boyasaydım ne olurdu? Görüldüğü gibi pigment ana rengi olan magenta rengi yeşil rengi emip, kırmızı ve mavi rengi yansıttıyor.

      şimdi düşünelim, macenta renk ve sarı renk, kırmızı rengi yansıtabiliyoruz fakat macenta yeşil rengi emiyor, sarı da mavi rengi emiyor. Biz bu iki rengi (Sarı ve macenta) birbiri ile karıştırırsak acaba Mavi ve yeşil rengi emip (Çıkarıp) sadece kırmızı rengi yansıtabilir miyiz. 
           Evet boyaların yaptığı aynen bu. Macenta ile sarı rengin karışımından sadece kırmızı renk yansıyor, fakat mavi ve yeşil renk emiliyor (Çıkarılıyor). Böylece biz yansıyan kırmızı rengi görebiliyor ve kitap kırmızıdır diyoruz. Çıkarmalı sentez denmesinin nedeni Pigment renkleri eğer ışığın tamamlayıcı rengi ise o ışığı yansıtmıyor emiyor.(çıkarıyor) 

                                                Macenta+Sarı=kırmızı


_________________________________________________________________________________
RENK TEORİSİ ile ilgili DİĞER BAŞLIKLAR -Konuların üzerini TIKLA
_________________________________________________________________________________

Hiç yorum yok :

Yorum Gönder

Ne Düşündüğünüzü Yazın (Comment)