Filtreler Renk yoğunluğuyla orantılı bir şekilde kendi renklerini oluşturacak renkleri geçirmekte fakat bu rengin tamamlayıcı renklerini geçirmemektedirler. Bu özellikleri ile renklerde çıkartıcı bir özellik gösterirken o rengin filtredeki koyuluk derecesiyle az ya da çok renkte çıkarıcılık yapmaktadırlar. Yani bir açık renk filtre o rengi az çıkartmakta, koyu renkli filtre ise o rengi çok çıkartmaktadır.
Filtreleri kullanma şartları ve filtre etmeni
Filtreleri bilgisizce kullanmak yarar yerine zarar verir, elde edilmek istenen duruma ulaşılamaz, çoğu durumlarda da filtreyi kullanmak gereksizdir. Filtrelerin görüntünün niteliğini bozabilen kusurları vardır. İçlerinden geçen ışıkların bir kısmını emdiklerinden pozlama sürelerinde değişikler yaratırlar. Filtre kullanmak istediğimizde poz süresine, kullanılan filmdeki emülsiyonun niteliğine, kullanılan filtrenin rengindeki renk yoğunluğuna bağlı olarak arttırmak gerekir. Arttırılan bu poz süresine filtre etmeni adı verilir. Bu değer filtre üreticileri tarafından prospektüslerinde ve filtre üzerine yazılır. Bu değerler şu şekildedir: x1, x2, x3, x4, x5, gibi. Bu değerlerin hepsi değilde sadece bir tanesi yazılır örneğin: x5 yazılmış ise ve ortamın poz süresini 1/50 olarak belirlemişsek, filtre taktığımızda poz süresi 1/50 x5 = 5/50 yani bu değer sadeleştirildiğinde poz süresi 1/10 olur. Objektifte poz süresini 1/10 olarak ayarlarız. Filtre etmeni Diyafram açıklığı ile de kullanılır. Sadece diyafram açıklığını ayarlanarak kullanım ise: Filtre etmenine göre diyafram açıklığı, aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Filtre Faktörü
|
Filtresiz diyafram açıklığı
| |||||||||||||
2.0
|
2.5
|
2.8
|
3.5
|
4.5
|
5.6
|
6.3
|
8
|
11
|
16
|
22
|
||||
1.5x
|
1.6
|
2.0
|
2.3
|
2.9
|
3.7
|
4.6
|
5.1
|
6.6
|
9.2
|
13.0
|
||||
2x
|
1.4
|
1.8
|
2.0
|
2.5
|
3.2
|
4.0
|
4.5
|
5.6
|
8.0
|
11.0
|
||||
2.5x
|
1.6
|
1.8
|
2.2
|
2.8
|
3.6
|
4.0
|
5.2
|
7.1
|
10.1
|
|||||
3x
|
1.4
|
1.6
|
2.0
|
2.6
|
3.3
|
3.6
|
4.6
|
6.6
|
9.2
|
13.1
|
||||
4x
|
1.2
|
1.4
|
1.7
|
2.2
|
2.8
|
3.2
|
4.0
|
5.6
|
8.0
|
|||||
5x
|
1.6
|
2.0
|
2.5
|
2.9
|
3.6
|
5.0
|
7.0
|
|||||||
6x
|
1.4
|
1.8
|
2.3
|
2.6
|
3.3
|
4.5
|
6.6
|
|||||||
7x
|
1.3
|
1.7
|
2.1
|
2.4
|
3.0
|
4.2
|
6.1
|
|||||||
8x
|
1.6
|
2.0
|
2.2
|
2.8
|
4.0
|
5.6
|
||||||||
10x
|
1.4
|
1.8
|
2.0
|
2.5
|
3.5
|
5.0
|
||||||||
yukarıdaki değerlerin kullanımı için örnek vermek gerekirse: Normal filtre kullanmaksızın ortamın pozometre değerleri şöyle olsun diyafram açıklığı F:4.5 estantane 1/60 olsun. Filtreyi fotoğraf makinesine taktığımızda Filtre etmeni 5x olsun. Yukarıdaki tabloya bakarak, en üste filtresiz diyafram açıklığı yazan yerin altındaki 4.5 değerini ve en soldaki 5x değerini buluyoruz bu sayıların kesiştikleri yerde 2.0 değerini okuyoruz. işte bu değer makineye filtre taktığımızda ayarlayacağınız diyafram değeri olacak estantane hızına hiç dokunmadan aynen 1/ 60 değerine ayarlayacağız.
Kullanım amaçlarına göre filtreler: Düzeltme filtreleri, Kontrast filtreleri ve özel filtrelerdir.
Orta sarı Filtre: Ortakromatik filmlerde ve pankromatik filmlerde kusursuz bir renk tonu değerlemesi yaparlar. Yeşiller daha aydınlık, Mavi rengin yoğunluğunu arttırırlar, bulutlu gökyüzü, plaj ve kar manzaraları çekimlerinde kullanılır. Poz değerleri x2, x3 dür.
Yeşil Filtreler: Hızlı pankromatik filmlerde Yeşilliklerin yaprakların çekimlerinde kullanılıp kırmızı reklerin koyulaşmasını sağlarlar poz değerleri x3, x4 dür.
Mavi Filtreler: Mavi renk ışınları fazla diğer yeşil ve kırmızı rengi az geçiren yada tamamen engelleyen filtredir. Yapay ışıkta, yada kırmızı renge duyarlı pankromatik filmlerde kırmızının etkisini azalmak sarı rengi kısmak için kullanılırlar, poz değerleri x2, x3 dür.
Kırmızı Filtreler: Kırmızı rengi ve kırmızıya çalan renkleri geçirip diğer yeşil ve mavi renkleri emerler. Açık kırmızı ve orta kırmızı renkte üretilirler. Gece manzarası, fırtına, koyu gökyüzü ve puslu havalarda ayrıca puslu havalarda net olarak uzak manzara fotoğrafları çekiminde kullanılırlar. Poz değerleri x8, x10 dur.
Turuncu Filtreler: Sarı ve kırmızı renkleri geçirdikleri için daha açık kırmızı ve sarılar diğer renkleri ise az geçirdikleri için daha koyu renk yaparlar. Sarı rengi geçirdiği için daha canlı cilt rengi sarı saç rengi ve dudaklardaki kırmızılık artar. Poz değerleri x4, x8 dir.
Filmler, gün ışığı sıcaklığına (5500 K) göre düzenlenmiş oldukları için , ışık kaynağı değişikliğinde , rengi gün ışığı değerlerine getirebilmek için filtrelere ihtiyaç vardır. Bazende örneğin oda ışığındaki lambalara göre fotoğraf makinesi içerisine takılmış film ile gün ışığına çıktığımızda fotoğraf çekilecek ise, renk ısı derecesi değişeceğinden dolayı filtre kullanımına ihtiyaç vardır. Ayrıca bu filtreler renklerde değişiklik yapma, çeşitli artistik fikirler için de kullanılırlar.
Dijital fotoğraf makinelerinde bu tür filtrelere ihtiyaç yoktur. ya fotoğraf makinesi elektronik olarak bu renk değişimlerini gün ışığına göre düzenler yada fotoğraf makinesinin bilgilendirdiği değerlere kendimiz atarız.
Işık kaynaklarının renk sıcaklık değerlerini bilirsek doğru renkleri fotoğraf makinemize yansıtırız. Aşağıda çeşitli ışık kaynaklarının renk sıcaklık değerleri kelvin cinsinden verilmiştir.
Siyah-Beyaz filmlerde kullanılan filtreler:
Fotoğrafı çekilecek konudaki ojelerin renklerindeki ton değerlerini belirgin olarak meydana çıkarmak, ojelerin bütün tonlarını açarak veya koyulaştırarak belli bir atmosferi yakalamak amacıyla çeşitli renklerde filtreler kullanılır. siyah-beyaz fotoğrafçılıkta kullanılan filtreler renkli fotoğraflarda kullanılan filtrelerden daha fazladırlar. Bunun nedeni renkleri farklı, fakat tonları aynı olan ojelerde ton farklılıkları yaratarak iki objeyi daha belirgin kılmak gerekir, bu nedenle ne kadarlık bir ton farkı oluşturulacağına karar vermek için o rengin çeşitli renk tonlarında olan filtrelerden birini kullanmak gerekir, bu durum filtre kullanım sayısını arttırmaktadır.
Düzeltme filtreleri : Pankromatik filmlerin dengeli olmayan renk duyarlılığını dengelemek maksadıyla kullanılır. Mavi renge karşı duyarlılıkları fazladır.
Açık sarı Filtre: Baskılarda mavi karşıtı renkleri daha koyu yapabilmek için kullanılır. Bulutlu gökyüzü manzaraları, sabahleyin erken vakitlerdeki veya akşam geç saatlerdeki plaj ve kar manzaraları fotoğraf çekimlerinde kullanılırlar. Poz değerleri üzerine etkileri x1.5, x2 dir.Orta sarı Filtre: Ortakromatik filmlerde ve pankromatik filmlerde kusursuz bir renk tonu değerlemesi yaparlar. Yeşiller daha aydınlık, Mavi rengin yoğunluğunu arttırırlar, bulutlu gökyüzü, plaj ve kar manzaraları çekimlerinde kullanılır. Poz değerleri x2, x3 dür.
Yeşil Filtreler: Hızlı pankromatik filmlerde Yeşilliklerin yaprakların çekimlerinde kullanılıp kırmızı reklerin koyulaşmasını sağlarlar poz değerleri x3, x4 dür.
Kontrast filtreleri :
Farklı renklerdeki objelerin birbirine yakın tonlarını farklılaştırmak amacıyla kullanılan filtrelerdir.Mavi Filtreler: Mavi renk ışınları fazla diğer yeşil ve kırmızı rengi az geçiren yada tamamen engelleyen filtredir. Yapay ışıkta, yada kırmızı renge duyarlı pankromatik filmlerde kırmızının etkisini azalmak sarı rengi kısmak için kullanılırlar, poz değerleri x2, x3 dür.
Kırmızı Filtreler: Kırmızı rengi ve kırmızıya çalan renkleri geçirip diğer yeşil ve mavi renkleri emerler. Açık kırmızı ve orta kırmızı renkte üretilirler. Gece manzarası, fırtına, koyu gökyüzü ve puslu havalarda ayrıca puslu havalarda net olarak uzak manzara fotoğrafları çekiminde kullanılırlar. Poz değerleri x8, x10 dur.
Turuncu Filtreler: Sarı ve kırmızı renkleri geçirdikleri için daha açık kırmızı ve sarılar diğer renkleri ise az geçirdikleri için daha koyu renk yaparlar. Sarı rengi geçirdiği için daha canlı cilt rengi sarı saç rengi ve dudaklardaki kırmızılık artar. Poz değerleri x4, x8 dir.
Renkli filmlerde kullanılan filtreler
Renk ısı derecesi düzeltme filtreleri: fotoğraf filminde kullanılan emülsyonlara göre çeşitli renk ısı değerlerinin dengelenmesi için kullanılırlar, film prospektüsünde yazar.Filmler, gün ışığı sıcaklığına (5500 K) göre düzenlenmiş oldukları için , ışık kaynağı değişikliğinde , rengi gün ışığı değerlerine getirebilmek için filtrelere ihtiyaç vardır. Bazende örneğin oda ışığındaki lambalara göre fotoğraf makinesi içerisine takılmış film ile gün ışığına çıktığımızda fotoğraf çekilecek ise, renk ısı derecesi değişeceğinden dolayı filtre kullanımına ihtiyaç vardır. Ayrıca bu filtreler renklerde değişiklik yapma, çeşitli artistik fikirler için de kullanılırlar.
Dijital fotoğraf makinelerinde bu tür filtrelere ihtiyaç yoktur. ya fotoğraf makinesi elektronik olarak bu renk değişimlerini gün ışığına göre düzenler yada fotoğraf makinesinin bilgilendirdiği değerlere kendimiz atarız.
Işık kaynaklarının renk sıcaklık değerlerini bilirsek doğru renkleri fotoğraf makinemize yansıtırız. Aşağıda çeşitli ışık kaynaklarının renk sıcaklık değerleri kelvin cinsinden verilmiştir.
Özel filtreler:
Plarize filtreleri: Doğal ışık her yöne yayılan ışıktır. doğal ışık kaynağı parlak objelere çarptıklarında yansımaya uğrarlar, yansırken de ışığın yönünü değiştirip tek yönde yayılırlar, İşte bu tek yönde yayılan parlayan ışığı kesmek için yansıyan ışık yönüne zıt yönde yansıyan ışığı geçirmeyecek şekilde filtreler konulur. Bu filtreler yansıyan ışık arkasındaki nesneleri gösterirler çünkü o nesneler her yönde ışık yaymaktadırlar. böylece polarizasyon filtresi yönündeki ışığı geçirmeseler bile farklı yöndeki ışıklar da aynı objeden geleceği için nesne görünür olur.
Camların veya böyle saydam parıldayan nesneler için polarizasyon filtreleri kullanmalıyız. Kullanım şekli vizörden objeye bakarak fotoğraf makinesindeki polarizasyon filtresinin yönünü ayarlarız ve fotoğrafı çekeriz. Poz değerleri üzerinde x3, x4 etkisi vardır.
Ultraviyole (UV) filtreleri: Mor ötesi ışınların fazla olduğu yerlerde, özellikler yüksek dağlar, kar manzaraları, deniz plaj manzaralarında UV filtre kullanmalıyız eğer kullanmaz isek silik bulanık bir fotoğraf çekimi yaratırlar. poz değerlerine etkisi yoktur.
Gri-Nötr filtreler: Işık şiddetini azaltmak amacıyla kullanılırlar, Bu filtre estantane ve diyafram açıklığı yetmediği zamanlarda kullanılır. ne kadarlık bir ışık şiddetini azalttığı filtre prospektüslerinde vardır. fotoğrafı çekilecek konunun rengi üzerinde herhangi bir etkileri yoktur.
SKY LIGHT (Gökyüzü ışığı) filtreleri: Renkli filmlerin mavi renge daha duyarlı olmaları yanında UV ışınlarının da mor ötesi ışık etkilerini azalmak maksadıyla çoğunluk tarafından kullanılan filtrelerdir. Bu filtrelerin renkleri açık pembe olduklarından gölgeli alanların veya hava bulutlu iken konunun tamamının rengini sıcaklaştırırlar.
UV ve SKY filtrelerini objektif üzerinde sürekli tutarak objektif camının kirlenmesi, parmak izi bırakması veya ıslak yerlerde çekim yaparken su sıçramalarının da önüne geçmiş olurlar.
Işık yoğunluk (ND) filtreleri: Doğadaki tüm renklerin ışık şiddetlerini aynı oranda azaltmak için ND (Natural density) filtreler dediğimiz gri filtreler kullanılmaktadır. ND-1, ND-2, ND-3, ND-4 olarak farklı tonlarda gri filtreler vardır. Bu filtreler hem siyah-beyaz hemde renkli filmlerde kullanılırlar. Bunlar sensör yada filmler üzerine düşen ışık miktarını azaltarak fotoğraf makinesinin diyaframını sonuna kadar açıp estantaneyi en yavaş poz süresine alsanız dahi görüntüyü elde edemeyeceğiniz durumlarda kullanılırlar. Kullanım alanları olarak : ışık şiddetini azaltmak, alan derinliğini azaltmak, enstantane süresini düşürmektir. Alan derinliği biliyorsunuz diyaframı açmakla olmaktaydı. Fakat ışık şiddeti çok yoğunsa ve bu nedenle diyaframı açamıyorsak bu filtreleri objektifin önüne koyarak diyaframı istediğimiz kadar açabiliriz. Estantane değerini azaltamıyorsak , örneğin bir şelale var ve ışık şiddeti çok fazla bu durumda estantane değeri hızlı olmak zorunda. Ama biz şelalenin üzerinde bir etki oluşturmak ve uzn poz süresi verdirmek istiyoruz. Bunu yapabilmek için ND filtreleri kullanabiliriz. Bu sayede estantane değerini azaltıp uzun poz süreleri yapabiliriz.
ND filtreler ışık yoğunluklarını düşürmede kullandıkları F-Stop değerlerine göre sınıflandırılırlar.
OPTİK YOĞUNLUK F-STOP DÜŞÜŞÜ
0.3 1
0.6 2
0.9 3
1.8 6
Farklı optik yoğunluklara sahip ND filtrelerde vardır.Bunlara dereceli ND filtreler denir. bu ND filtrelerin bir yüzünün optik yoğunluk derecesi diğer yüzünün optik yoğunluk derecesinden farklıdır.
Optik ND filtreler gün ışığının yoğunluğunu azaltırlar fakat UV ışınlarına etkisi yoktur. Bu nedenle bu filtrelerle güneşe bakıp gözlerinize zarar verebilirsiniz. Bu tür ışıklara bakmak için değişik filtreler vardır.
Efekt filtreleri: Renklerde bir etki yaratmak çeşitli (şekil, form, nitelik değişiklikleri) efektler vermek amacıyla hem siyah-beyaz hemde renkli filmler ile kullanılabilirler.
portre, natürmort, manzara, sahne fotoğrafçıları kullanırlar. Bir kısmı bir rengi çok ön plana çıkarıp gerçek üstü görünüm oluşturur, bir kısmı paralel görüntü elde etmek, bir kısmı hız izlenimi verirler. Soft yumuşak filtreler görüntüyü bulanıklaştırır. Yıldız filtreler. ışık kaynaklarında yıldız işareti yaratır. gökkuşağı filtreleri, fotoğraf üzerine gökkuşağı oluşturur.
_______________________________________________________________________________
Mercekler
Merceklerin Yakınsaklığı
Mercek Kusurları
Işık renk kalitesi
Renk ısı derecesi
Renk ısı derecesinin ölçülmesi
Objektif
Diyafram
Vizör
Filmler
Aydınlatma ve aydınlatma ilkeleri
Pozometreler
Fotoğraf makineleri
Obtüratör (Enstantane)
Filtreler
Flaş
Fotoğraf çekme tekniği
Dijital Baskı Kalitesi
ND filtreler ışık yoğunluklarını düşürmede kullandıkları F-Stop değerlerine göre sınıflandırılırlar.
OPTİK YOĞUNLUK F-STOP DÜŞÜŞÜ
0.3 1
0.6 2
0.9 3
1.8 6
Farklı optik yoğunluklara sahip ND filtrelerde vardır.Bunlara dereceli ND filtreler denir. bu ND filtrelerin bir yüzünün optik yoğunluk derecesi diğer yüzünün optik yoğunluk derecesinden farklıdır.
Optik ND filtreler gün ışığının yoğunluğunu azaltırlar fakat UV ışınlarına etkisi yoktur. Bu nedenle bu filtrelerle güneşe bakıp gözlerinize zarar verebilirsiniz. Bu tür ışıklara bakmak için değişik filtreler vardır.
Efekt filtreleri: Renklerde bir etki yaratmak çeşitli (şekil, form, nitelik değişiklikleri) efektler vermek amacıyla hem siyah-beyaz hemde renkli filmler ile kullanılabilirler.
portre, natürmort, manzara, sahne fotoğrafçıları kullanırlar. Bir kısmı bir rengi çok ön plana çıkarıp gerçek üstü görünüm oluşturur, bir kısmı paralel görüntü elde etmek, bir kısmı hız izlenimi verirler. Soft yumuşak filtreler görüntüyü bulanıklaştırır. Yıldız filtreler. ışık kaynaklarında yıldız işareti yaratır. gökkuşağı filtreleri, fotoğraf üzerine gökkuşağı oluşturur.
_______________________________________________________________________________
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder
Ne Düşündüğünüzü Yazın (Comment)